-
- Nederland.TVJongeren.TVNederland.TVSporten.TV
- Amusement.TVKennis.TVNieuws.TVVoetbal.TV
- Beurs.TVKinderen.TVOnrecht.TVWeer.TV
- Cultuur.TVKook.TVOranje.TVWoon.TV
- Formule1.TVLachen.TVPolitiek.TV
- Gamen.TVMensen.TVReis.TV
- Geloof.TVMode.TVSerie.TV
- Gezondheid.TVMuziek.TVSpeelfilm.TV
- Informatief.TVNatuur.TVSpelletjes.TV
Keuringsdienst van waarde - Alle afleveringen
Komt allen tezamen en eet: kalkoen. Iedere kerst prijkt die weer op het menu. Hele grote vogel, gevuld met van alles, gegaard in de oven. Maar waar komen al die kalkoenen zo plotseling rond de feestdagen vandaan? Keuringsdienst van waarde steekt zijn snavel in een wereld waar de sterren ver te zoeken zijn.
Zonder olie zit de thuischef met de gebakken peren. Precies daarom hebben de supers veel verschillende flessen op voorraad. Vloeibaar vet, uit talloze planten geperst. Er is olie van zonnebloem en olie van soja. Olie van raapzaad en olie van pinda. Voor bakken en voor braden. Voor frituren en wokken. Maar wat is eigenlijk het verschil? De Keuringsdienst van waarde vraagt naar het verschil tussen plantaardige oliën en komt met een geraffineerd verhaal.
Stoelen, spiegels, lampen. Japandi, bohemian of gewoon scandi: geen interieur dat zichzelf serieus neemt kan nog zonder: rotan. Van lampen tot manden en van tafels tot stoelen. Volgens het etiket altijd duurzaam. Maar wat is het eigenlijk, dat rotan? De Keuringsdienst van waarde duikt de rimboe in en ziet hoe de tropen worden kaalgeplukt voor onze woontrends.
Soms komt die nog uit het wild, meestal is die gekweekt: gerookte zalmfilet. Vis: in gevangenschap grootgebracht in Noorwegen of Schotland, gerookt bij een rokerij. Maar waarom liggen er in elke super tenminste twee soorten zalmplakken? Eén duur en één goedkoop? Een kweekzalm is toch een kweekzalm? En roken toch roken? De Keuringsdienst van waarde gaat op bezoek bij de visboerderij en komt erachter dat alle zalmen gelijk zijn, maar de één net wat meer dan de ander.
Wie wil wildplukken, kan de laarzen thuislaten. Zelfs in de keurige schappen van de supers ligt het volop: wild fruit. Van wilde perziken tot wilde abrikozen en van wilde bessen tot wilde bramen. Maar hoe wild is dat wild eigenlijk? De Keuringsdienst van waarde wil het weten, trekt de wildernis in en plukt wilde vruchten voor in de winkel.
Het is de Nederlander met de paplepel ingegoten: saté. In geen buurland op de kaart, hier bij elk etablissement te bestellen. Maar vraag wat saté eigenlijk is en men staat met de mond vol tanden. Is het de stok, de saus of het vlees? Knap lastig en het wordt nog ingewikkelder in de winkel. Er is satékroepoek en satésalade. Saténoten en satéballen. Kennelijk kan saté het allemaal. Of toch niet? De Keuringsdienst stelt een doodsimpele vraag over de essentie van saté, reist naar Indonesië en krijgt honderden antwoorden.
Van nepgehakt tot havermelk, in koeienletters staat het op vele fabricaten voor de vega's onder ons: met vitamine B12. Een belangrijke vitamine waar de mens niet zonder kan. Van nature verstopt in vlees of zuivel, nu dus kunstmatig toegevoegd. Maar wat is het eigenlijk? Keuringsdienst van waarde stelt een simpele vraag over namaak en komt erachter dat zelfs de koe niet zonder supplementen kan.
Schimmel is schrikken. Tussen de badkamertegels, in de koelkast of op de boterham. Weg moet het, want vies en gevaarlijk. Maar stop de schimmel in een kaas met een dure naam en plots trekken we maar wat graag de portemonnee. Schimmelkaas dus. Supers en delicatessenzaken zien er blauw van. Maar waar komen al die schimmels eigenlijk vandaan? Keuringsdienst van waarde steekt zijn neus in de schimmige wereld achter schimmels.
Van alle warme dranken is er geen één zo talloos als thee. Zelfs wanneer de leut iedere dag een ander smaakje zou kiezen, kan die maandenlang teren op het theeschap. Van earl grey tot appel-aardbei en van gember-citroen tot karamel-peer. Maar hoe komen al die doodsimpele theeblaadjes aan al die complexe smaken? Keuringsdienst van waarde ontdekt dat je met thee vele trucjes uit kan halen.
De zoetekauw kan niet zonder: kaneel. Van gebak tot kruidnoot. Ontbijtgraan tot speculaas. Gelukkig dus, dat er heel wat te kiezen valt. Er is kaneelstok en gemalen. Duur en goedkoop. Zoet en bitter. En dan staat er op sommige pakjes nog iets bijzonders: Ceylon. Maar wat is eigenlijk het verschil? Keuringsdienst van waarde gaat op ontdekkingsreis naar Indonesië en leert alles over op een houtje bijten.
In Nederland heet brood 'brood'. In Frankrijk noemen ze het pain. Toch is pain ook hier mateloos populair. Dagelijks gaan er in onze polders vele Franse broden warm over de toonbank. Brood verkopen onder Franse vlag, blijkt bon ton. Er is pain boulogne en pain bastille. pain triomph en pain levain. Keuringsdienst van waarde over wanneer brood pain is en wanneer juist niet.
Geef de carnivoor iets te kiezen en het kauwen delft het onderspit: mals moet het zijn. Het toverwoord voor supers en slagers. Hun biefstuk, riblap of bavette zou botertjezacht zijn. Sommigen geven zelfs garantie. Niet mals, geld terug. Maar hoe kunnen ze dat beloven? Keuringsdienst van waarde zet zijn tanden in mals vlees en prikt het door.
Je kan met vlugkokende pasta maar liefst 2 minuten tijd winnen aldus de verpakkingen. Maar hoe kan dit eigenlijk? Wat maakt vlugkokende pasta nou precies zou vlug? Mandy en Rens gingen voor je op pad!
Voor velen maakt het veel uit: hoe een kip de nek om is gedraaid. De supermarkt heeft er zelfs een apart schap voor: halal staat erop. Vlees, vroom geplukt voor moslims. Maar wanneer is een kip eigenlijk halal en wanneer niet? En waarom hebben alle andere kippen tenminste één ster van het Beter Leven-keurmerk, en moet de halalkip het alleen met halal doen? Of zit dat betere leven daar al bij ingebakken? Keuringsdienst van waarde vol vragen over kip met een keurmerk waarvan niemand weet wat dat precies betekent.
Ze hebben het ver geschopt: noten. Lang alleen voor de lekkerbek bij de borrel, nu zijn zelfs diëtisten er dol op. Niet gek dus dat het notenschap bijna uit zijn voegen barst. Ze zijn er rauw, gebrand en geroosterd. Met en zonder zout. In transparante bakjes of in zakjes zonder daglicht. Maar kijk naar de prijskaartjes en het duizelt je. Dezelfde noten, kosten dan weer het één en dan weer het ander. Om nog maar te zwijgen over het wonder wat geschiedt als je ze bij elkaar gooit. Met de rekenmachine in de hand kraakt Keuringsdienst van waarde de puzzel over wat een noot kost.
Wild is die opgevist en uitverkocht, gekweekt nog volop verkrijgbaar: forel. Vers, gerookt of bevroren; vrijwel altijd is forel grootgebracht in de vijver van een visboer. Maar hoe wordt die vijver eigenlijk gevuld? Keuringsdienst van waarde stelt een simpele vraag over kweekvis en komt erachter dat ook vis transseksueel kan zijn.
Mozzarella is uit. Burrata is de bom. Ook witte ballen van kaas, ook Italiaans, alleen dan met een boterzacht binnenste. Van restaurant tot broodjeszaak, kaasschap tot kiosk: de bakjes burrata gaan in Nederland als warme broodjes over de toonbank. Maar de Keuringsdienst kreeg een brief. Een jong stel was speciaal naar Italië verhuisd vanwege hun liefde voor die keuken. Eenmaal daar, sloeg de twijfel toe. Wat bleek? In hun buurt zou er nergens burrata te bekennen zijn. Hoe kan dit nou? Keuringsdienst van waarde over Italiaanse kaas waar de Hollander meer pap van lust dan de Italiaan.
Van worst wisten we het wel. En van vis ook. Dat ze geregeld gerookt worden. Maar struin de schappen af en zowat de hele super blijkt blauw te staan. Er zijn gerookte nootjes en gerookte chips. Gerookte tofu en gerookte kaas. Soms staat er groot 'gerookt' op. Dan weer 'mét rooksmaak.' En dan zijn er nog de producten waar over rook noch vuur gerept wordt, maar die wel rookaroma blijken te bevatten. Maar rook, daarvan weten we toch steeds beter dat het niet best voor je is? De haard moet onze huizen uit en roken is al helemaal uit den boze. Waarom stoppen we ons eten er dan wel vol mee?
Koop een ei en je weet waar die gelegd is. Op de doos staat scharrel, vrije uitloop of zelfs bio. Op het ei staat een code die de boerderij verklapt. Maar dik de helft van de eieren die een mens eet, zitten verstopt. In koekjes en kroketten, in bami en bonbons. Overal zitten ze in, zonder ook maar iets te verklappen over hun herkomst. Geen haan die ernaar kraait. Behalve de Keuringsdienst dan. Want wat voor eieren gebruiken de levensmiddelenmakers in hun spullen? En waarom mogen we dat niet weten?
Het is inmiddels praktisch Hollandse pot: pasta. Vele pakken gaan er per week per persoon doorheen. Maar welke pasta moet je nou precies kiezen? Er is vers en gedroogd. In vele vormen en maten. Met en zonder ei. Duur en door een bronzen mal geperst of goedkoop en spekglad. Soms moet je ze kort koken en dan weer erg lang. En allemaal zogenaamd toch echt wel echt Italiaans. Zoveel soorten pasta, niemand die weet hoe het zit. De Keuringsdienst van waarde over doodsimpel deegwaar wat veel te ingewikkeld gemaakt is.
Pudding en snoep: al zolang ze er zijn staan ze stijf van de gelatine. En het is het slechtst bewaarde geheim van de voedingsindustrie dat gelatine gemaakt wordt van dode dieren. Vaak varkens, soms koeien. Lastig voor vegetariërs en mensen met een geloof. En omdat klant koning is, zeggen sommigen het spul uit hun etenswaar te hebben gehaald. Maar plots ziet de Keuringsdienst gelatine op plekken waar het eerder nooit was opgevallen. Van pesto tot kokosbrood. Chocolademousse tot vlaflip. Maar waarom kan het één wel en het ander niet zonder gelatine? Keuringsdienst van waarde over dode dieren op plekken waar je ze niet verwacht.
Alle eendjes heerlijk warm in het ijskoude water: de mens keek ernaar en wilde dat ook. En dus namen we hun dons en stopten het in onze jassen en dekbedden. Lang bleek dat niet bepaald diervriendelijk te gaan. Er waren verhalen over levende pluk en dwangvoeding bij eenden en ganzen. Maar koop nú iets met dons en je krijgt er gratis een stapeltje beloftes bij. Verantwoord staat erop. Eerlijk en zelfs diervriendelijk. Doe goed, koop dons! Maar hoe komen ze eigenlijk aan verantwoord, diervriendelijk dons? Keuringsdienst van waarde kleedt zich extra warm en komt erachter dat een eend eigenlijk nog een kuiken is als-ie koud gemaakt wordt.
Het is natuurlijk logisch dat ze in de ekowinkel enkel spullen aan de man brengen die bestempeld zijn als bio. En zo kan het dat ze er zelfs doosjes mosselen verkopen met een sticker. Biologisch dus. Maar hoe biologisch zijn biologische mosselen? Of hoezeer niet? Een mossel wordt toch gewoon uit zee gevist? Keuringsdienst van waarde vraagt het mosselmannen die zich net zo lief mosselvisser als mosselkweker blijken te noemen, en komt erachter dat alle mosselen gelijk zijn. Sommige alleen net iets meer dan andere.
Van de bloemetjes en de bijtjes komen ze: potjes honing. Gewoon in overvloed te koop bij elke kruidenier. Maar de Keuringsdienst vindt het merkwaardig dat de ene honing vierenhalve euro de kilo kost en de ander dik twintig. Hoe kan dat nou? Bijen zijn toch bijen en bloemen zijn toch bloemen? Ze stoppen ze er toch verder niets bij? De Keuringsdienst van Waarde over hoe ze met honing hele vreemde fratsen uithalen.
Een olijf, een pers en hoppa: olijfolie. Simpel zat, zou je zeggen, maar laat het maar aan de Hollandse kruideniersmentaliteit over om er iets uitermate complex van te maken. Er is olijfolie mild en olijfolie traditioneel. Classico en Extra Vierge. Voor koud, lauwwarm en heet. Vlees, vis en kip. Zoveel soorten dat het kiezen zowat onmogelijk is gemaakt. Want wat is het verschil? Keuringsdienst van Waarde vraagt rond in olijfolieproducerende landen en doet de wenkbrauwen fronzen over het verhaal dat je in maagdelijke olijfolie niet bakken kan.
Poets, steek en flos je tanden braaf en goed en je gebit blijft fris en gezond. Of toch niet? Nee, zeggen de poetsverkopers: voor een echt brandschone bek moet je mondwater gebruiken. Goed voor een eeuwig frisse adem en nooit meer gaatjes zeggen de flessen. Twee keer per dag minutenlang spoelen met: ja wat eigenlijk? Keuringsdienst van Waarde zet zijn beste glimlach op, duikt in het mondwater en komt erachter dat schone schijn soms duur betaald wordt.
Wie een cool, fris drankje wil drinken, koopt geen cola maar kombucha. Kom wat? Kombucha dus. Vlotte flesjes en blikjes met, ja dat is de vraag. De klinkende etiketten reppen over gist en fermentatie, thee en 'raw'. En velen zweren ook nog eens goed voor je te zijn. Een frisdrank die geen frisdrank zegt te zijn maar toch het frisdrankschap heeft veroverd.
Vaak is die gekookt, soms gegrild, maar heel vaak lusten we hem rauw: ham. Vlees van varkensbil: zogenaamd niet gegaard. Vele streken hebben er ééntje te koop in de supermarkt. Van Parma tot Coburg, het Schwarzwald tot Spanje. En aan praktisch elke ham hangt een ander prijskaartje. Er zijn rauwe hammen van dertien en rauwe hammen van honderd euro de kilo. Hoe kan het: vlees van eenzelfde varken, zo'n groot verschil in prijs? Keuringsdienst van Waarde over de rauwe werkelijkheid achter rauwe ham van de kruidenier.
Met het concept vlees was de Keuringsdienst wel bekend. Met het concept vleesconcept dan weer niet. Wat het is, wil de Keuringsdienst weten.
De sperzieboon. Een doordeweeks boontje en het toonbeeld van de oer-Hollandse keuken. Voor bij chiquere gelegenheden grijpen we naar de haricot vert. Maar wat is nu precies het verschil tussen de twee groene boontjes? De Keuringsdienst zoekt het uit.
Er gaat een vreemd verhaal rond over zwangere paarden. In het bloed van de paarden zou iets zitten waar andere dieren vruchtbaarder van worden. Een onwaarschijnlijk, bloederig gerucht. Of toch niet? De Keuringsdienst volgt het bloedspoor en verwondert zich over een industrie waar weinig mensen ooit van gehoord hebben.